Τι είναι και πως να τις διαχειριστείτε
Αν έχεις παρατηρήσει πως πολλές φορές ασχολείσαι με το παρελθόν ή το μέλλον, με γεγονότα που δεν μπορείς να επηρεάσεις την δεδομένη χρονική στιγμή και σου αφήνουν ένα αίσθημα απόγνωσης – θλίψης ή θυμού – τότε ίσως οι σκέψεις σου να μην είναι σκόπιμες και να σε ορίζουν παρά να τις ορίζεις. Ο λόγος για τις αρνητικές σκέψεις και τα αρνητικά συναισθήματα που μας απομακρύνουν από την ευτυχία, την απόλαυση και την χαλάρωση. Οι αρνητικές σκέψεις δεν μας επιτρέπουν να σκεφτούμε καθαρά καθώς βασίζονται σε γνωστικές διαστρεβλώσεις και έτσι μας προετοιμάζουν για τις καταστάσεις που είναι λιγότερο πιθανό να αντιμετωπίσουμε.
Οι γνωστικές διαστρεβλώσεις χωρίζονται σε 13 κατηγορίες και συνήθως στο άτομο που έχει αρνητικές σκέψεις κυριαρχούν 2 με 3 μοτίβα διαστρεβλώσεων. Ένα παράδειγμα γνωστικής διαστρέβλωσης είναι η «καταστροφολογία». Το νοητικό αυτό φίλτρο μας προετοιμάζει για τα χειρότερα όταν αντιμετωπίζουμε ένα ήπια αρνητικό συναίσθημα. Στην περίπτωση αυτή, γρήγορα μετά από ένα αρνητικό γεγονός όπως μια παρατήρηση από τον εργοδότη μας, θα ενεργοποιήσει μια σειρά σκέψεων που λένε «θα χάσω την δουλειά μου, θα με χωρίσει ο/η σύντροφος μου γιατί δεν θα έχω εισόδημα και θα διαλυθεί η οικογένεια μου». Παρατηρούμε πως η αλληλουχία των σκέψεων προκύπτει από ένα γεγονός που είναι ελάχιστα πιθανό να οδηγήσει στην κατάσταση που περιγράφεται. Με τις γνωστικές διαστρεβλώσεις θα ασχοληθούμε εκτενέστερα στα επόμενα άρθρα…
Σε αυτό το άρθρο θα ασχοληθούμε με τις αρνητικές σκέψεις: τι είναι, πως λειτουργούν, αν και πως μπορούμε να απαλλαγούμε από αυτές.
Τι είναι οι αρνητικές σκέψεις.
Οι αρνητικές σκέψεις είναι αυτόματες οπότε συμβαίνουν χωρίς να τις συνειδητοποιήσουμε και συνοδεύονται από αρνητικά συναισθήματα. Τα συνήθη συναισθήματα είναι άγχος, απόγνωση, θλίψη, φόβος, θυμός και/ ή συναισθηματικό μούδιασμα- κενότητα. Τα αίτια που οδηγούν στην ακούσια ενεργοποίηση των αυτόματων αρνητικών σκέψεων μπορούν να οφείλονται σε προσωπικές, οικονομικές ή οικογενειακές δυσκολίες. Πολλές φορές, η μη διαχείριση ή η απώθηση των αρνητικών καταστάσεων, θεωρείται η αιτία για την εμφάνιση τους με διαφορετική μορφή όπως αυτή των επίμονων επαναλαμβανόμενων σκέψεων. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πως όλοι βιώνουμε αρνητικές σκέψεις. Η διαχείριση και η αντιμετώπιση των σκέψεων ποικίλει και κρίνει το πόσο καθοριστικές είναι για την ψυχολογία μας και την συμπεριφορά μας.
Μπορώ να απαλλαγώ από τις έντονες αρνητικές σκέψεις?
Ω ναι! Η επίτευξη των αλλαγών απαιτεί χρόνο, υπομονή και εξάσκηση. Ναι, κάτι σαν να πηγαίνεις στο γυμναστήριο. Ο εγκέφαλος λόγω της νευροπλαστικότητας συνεχώς εξελίσσεται και αλλάζει στην ανάγκη του να προσαρμοστεί. Η κάθε συμπεριφορά και σκέψη έχει δομηθεί με βάση αυτή την αρχή, οπότε μπορείς να τις ευχαριστήσεις όσο δυσλειτουργικές και δυσάρεστες και αν είναι στο παρόν καθότι είχαν σκοπό να σε προφυλάξουν και να σε βοηθήσουν να προσαρμοστείς στο περιβάλλον όταν πρωτοεμφανίστηκαν. “Life happens”, η ζωή συμβαίνει, και δεν μπορούμε να αποφύγουμε τις αρνητικές καταστάσεις που έρχονται με αυτήν. Μπορούμε όμως να επιλέξουμε τον τρόπο με τον οποίο θα τις αντιμετωπίσουμε και πόσο θα επιτρέψουμε να μας επηρεάσουν.
Πως μπορώ να επιτύχω αυτή την αλλαγή? 
Οι δύο κύριοι σύμμαχοι μας σε αυτή την αλλαγή: η αναπνοή και ο διαλογισμός. Όπως είπαμε οι αρνητικές σκέψεις συνοδεύονται από αρνητικά συναισθήματα και τα συναισθήματα τα εντοπίζουμε στο σώμα μας, καθώς δεν υπάρχουν συναισθήματα χωρίς το σώμα. Έτσι, εφαρμόζοντας κάποια τεχνική χαλάρωσης μέσω των αναπνοών, θα επαναφέρουμε το σώμα και το συναίσθημα μας σε μια ουδέτερη, χαλαρή κατάσταση και θα μειώσουμε την ένταση της επιρροής των σκέψεων. Θα ανακόψουμε δηλαδή την αυτοματοποιημένη αντίδραση και θα πάρουμε τον έλεγχο της συμπεριφοράς μας στην συγκεκριμένη κατάσταση.
Οδηγίες για διαφραγματική αναπνοή:
Ξεκινήστε ξαπλωμένοι, αργότερα καθιστοί, τέλος όρθιοι
Τοποθετείστε το ένα χέρι στο στήθος και το άλλο στο στομάχι
Εισπνεύστε από τη μύτη> στομάχι φουσκώνει
Ελάχιστη κίνηση στήθους (κίνηση χεριών)
Απαλή εκπνοή από τη μύτη
Επαναλάβετε με ρυθμό
8-12 αναπνοές / λεπτό
Ο διαλογισμός της ενσυνειδητότητας είναι ο πιο συχνά χρησιμοποιούμενος για όσους δεν έχουν κάποιον πνευματικό δάσκαλο. Ο διαλογισμός ενσυνειδητότητας προέρχεται από τις βουδιστικές διδασκαλίες και είναι η πιο δημοφιλής και ερευνημένη μορφή διαλογισμού στη Δύση. Στον διαλογισμό ενσυνειδητότητας, δίνετε προσοχή στις σκέψεις σας καθώς περνούν από το μυαλό σας. Δεν κρίνετε τις σκέψεις ούτε εμπλέκεστε μαζί τους. Απλώς παρατηρείτε και σημειώνετε τυχόν μοτίβα. Αυτή η πρακτική συνδυάζει τη συγκέντρωση με την επίγνωση. Μπορεί να σας φανεί χρήσιμο να εστιάσετε σε ένα αντικείμενο ή στην αναπνοή σας ενώ παρατηρείτε τυχόν σωματικές αισθήσεις, σκέψεις ή συναισθήματα.
Υπάρχουν σκευάσματα που μπορούν να με βοηθήσουν?
Σκευάσματα που μπορούν να μας βοηθήσουν να διαχειριστούμε καλύτερα τις αρνητικές σκέψεις είναι όσα δρουν σε ψυχοδιανοητικό επίπεδο. Η ομοιοπαθητική και η ανθοθεραπεία αποτελούν ιδανικές προσεγγίσεις γι’ αυτό. H σειρά Anna’s Remedies by Kropia.γη, σας παρέχει συνδυασμούς για να τολμήσετε την αλλαγή με θάρρος:
“Build Energy” χωρίς φόβο, “Feel Safe” χωρίς ανασφάλεια, και για ηρεμία “Feel Calm”. Οι σκέψεις που μας αναστατώνουν μας στερούν τον ύπνο και την συγκέντρωση. Αναζητήστε το “Enjoy Sleep” και το “Remember” σε αυτή την περίπτωση και συνδεθείτε με τον ανώτερο, ξεκούραστο, αποδοτικό εαυτό σας.